Over beperkte financiën, politieke keuzes en het gebrek aan ondernemend denken
Al weer 23 jaar geniet ik van het mooie Midwoud en Oostwoud en wandel ik er regelmatig mijn rondje. Met name de laatste jaren heb ik net als veel andere inwoners dingen ten nadele zien veranderen. Meer verkeersoverlast, minder onderhoud aan de openbare ruimte, een mindere serviceverlening vanuit de gemeente en zelfs een mogelijk begin van de afbraak van het zo mooie Westfriese landschap door de komst van windturbines en zonneweides. Die zichtbare veranderingen zijn veelal het gevolg van zaken die zich buiten het zicht van veel inwoners en ondernemers in ons gemeentehuis afspelen, zoals politieke keuzes en de besteding van publiek geld.
“Geen capaciteit en geen geld” is te vaak een excuus en een uiting van onmacht.
Met alle taken die zij er de afgelopen jaren vanuit het rijk bij hebben gekregen is het er voor gemeenten niet gemakkelijker op geworden. Het ontbreken van voldoende geld vanuit Den Haag om die taken goed te kunnen uitvoeren is daar EEN oorzaak van, maar het wordt door onze bestuurders wat mij betreft te vaak als DE oorzaak genoemd. In de afgelopen 2 jaar waarin ik de raads- en commissievergaderingen heb gevolgd is het aantal keer dat ik “daar hebben we geen capaciteit en geen geld voor” heb gehoord niet op de vingers van 15 personen te tellen. Ook het gemak en de gelatenheid waarmee raadsleden dit van het college hebben geaccepteerd heeft mij verbaasd. Zoals de heer Nederhoff van de auditcommissie, een orgaan dat de gemeenteraad financieel adviseert, op 7 oktober 2021 zei: “Je kan je niet verschuilen achter het feit dat je geen mensen hebt.” Juist als de middelen ontoereikend zijn komt het aan op creativiteit en op het maken van de juiste keuzes. Keuzes die niet achter een bureau in een kantoor worden gemaakt en daarna met behulp van een mooi verhaal en plaatjes aan u als belastingmaatregel wordt opgelegd, zoals het recycle-tarief bijvoorbeeld. Maar er zijn meer voorbeelden te noemen.
Midwoud. Ging een zonneweide vóór extra woningen?
Partijen die instemden met de komst van de landschap-ontsierende zonneweide in Midwoud roepen in hun verkiezingsprogramma op tot het zo snel en veel mogelijk bouwen van woningen. Die woningnood is toch niet van vandaag op morgen ontstaan? Waarom dan voor die zonneweide gekozen? Wat een mooie plek zou dit zijn geweest voor een energieneutraal starterscomplex of Knarrenhof met veel groen er omheen en met zonnepanelen op het dak.
Medemblik staat er financieel slecht voor, maar leent geld aan Alliander terwijl……
Een ander voorbeeld. Onze gemeente, die er zelf financieel beroerd voor staat, is een lening aangegaan puur en alleen om dat geleende geld 1 op 1 direct weer uit te lenen aan Alliander, zodat deze haar financiële rating kon behouden. Waarom? Laat dat aan Den Haag over die ons via de provincie de opdracht tot de Regionale Energie Strategie (RES) heeft gegeven. Als wij als gemeente al geld zouden gaan lenen, laten we dat geld dan rechtstreeks gebruiken om inwoners te helpen; om verkeersoverlast aan te pakken, de openbare ruimte beter te onderhouden en gehandicapten-vriendelijker te maken, om openbare toiletten te realiseren, om ondernemerschap te stimuleren, sportfaciliteiten te creëren of om de wachtlijsten voor zorg aan te pakken. Mijn chronisch zieke buurvrouw deed in augustus een aanvraag voor huishoudelijke hulp. In januari kwam er eens iemand bij haar kijken……
Externe, dure inhuur, maar open sollicitaties worden vernietigd.
Nog een voorbeeld van niet-commercieel denken en te gemakkelijk geld uitgeven. Er is een chronisch tekort aan goede medewerkers binnen onze gemeente. Goedwillende ambtenaren lopen daarom op hun tenen met onnodig ziekteverzuim en personeelsverloop tot gevolg. Voor hen wil ik een lans breken. Zij verdienen onze steun. De ondernemingsraad heeft zo’n anderhalf jaar geleden al eens de noodklok geluid. Toen waren er volgens een artikel in Medemblik Actueel maar liefst 65 fulltimers tekort. Hoe wil je inwoners en ondernemers goed kunnen bedienen als je zoveel mensen tekort komt? Nog altijd is het personeelsbestand niet op orde en is de dure externe inhuur van personeel in onze gemeente groot. Maar nu komt het: open sollicitaties, die per definitie van gemotiveerde mensen afkomstig zijn, worden door de gemeente Medemblik standaard niet in behandeling genomen en vernietigd. Gratis kansen op gemotiveerde medewerkers worden dus in de prullenbak gegooid, om later wel kostbare bedrijven in te huren die mensen moeten werven, zoals een dag of 10 geleden nog gebeurd is, omdat de gemeente Medemblik op zoek is naar 4 afdelingshoofden.
“Ondernemend én sociaal”: het kan niet alleen, het móet!
Er wordt in onze gemeente gemakkelijk geld uitgegeven, maar niet altijd even doordacht. Te veel bestuurders en raadsleden zijn gewend geraakt om met “vaste” budgetten te werken. Men zou uw geld en het geld uit Den Haag meer moeten gaan beschouwen als ware het haar eigen geld; in die zin dat men kritischer zou moeten gaan nadenken over de besteding van dat geld. Het woord “commercieel” lijkt angst op te wekken en te vaak te worden geassocieerd met geld verdienen en graaien, maar we zouden als gemeente juist geld kunnen “verdienen” door eerst eens onze organisatie, denkwijze en processen op orde te brengen en door slimmere keuzes te maken. Met het geld dat dat oplevert kunnen we mooie dingen voor onze inwoners en ondernemers doen. “Ondernemend én sociaal”, het kan niet alleen, het móet!